Кыргыз Республикасынын Айыл чарба министрлиги укуктук жөнгө салууну талкуулоо жана кызыкдар тараптардын сунуштарын чогултуу башталгандыгы жөнүндө кабарлайт.
1. Кыргыз Республикасынын Улуттук статистикалык комитетинин маалыматы боюнча, тамак-аштын тогуз негизги түрүнүн ичинен үч негизги азык боюнча гана толук өзүн-өзү камсыздоого жетишкен, анын бири сүт жана сүт азыктары. Кыргызстанда азык-түлүктүн башка түрлөрү тышкы рыноктордон импорттун эсебинен камсыздалат.
Көйгөйлөр:
Белгилей кетсек, республиканын ички азык-түлүк рыногун сүт жана сүт азыктары менен өздүк өндүрүштүн эсебинен камсыз кылуу 100%дан ашуунду түзүүдө, бул чийки сүткө байкоо жүргүзүүнү камсыздоо зарылдыгын көрсөтүп турат.
Чийки сүттү жыйноочу субъекттердин жана сүттү кайра иштетүүчү ишканалардын ортосундагы мамилелердин жетишсиз жөнгө салынышы чийки сүткө баалардын кескин өзгөрүшүнө, ошондой эле чийки сүттү мыйзамсыз утилизациялоого алып келет;
Сүткө жана сүт азыктарына баанын жогорку өзгөрүлмөлүүлүгү, бул сүт өндүрүүчү субъекттер тарабынан калктан чийки сүттү чогултуу, андан кийин ташуу, чөп үчүн көп жылдык чөптөрдүн түшүмдүүлүгүнүн төмөндүгүнө жана аларды талаптагыдай эмес тоюттандырууга байланыштуу алардын наркынын жогорулашына байланыштуу. айыл чарба жаныбарлары;
Кыргыз Республикасында чийки сүттү ташуу учурунда тамак-аш менен байланышууга арналган атайын жабдылган жабдуулардын (цистерналардын) жоктугуна байланыштуу берилген чийки сүттүн сапаты жетиштүү түрдө эске алынбайт.
2. Кыргыз Республикасынын аймагында чийки сүттүн жана сүт азыктарынын сапатын жогорулатуу жана коопсуздугун камсыздоо максатында аларга баанын өсүшүн жөнгө салуу, ошондой эле чийки сүттү утилизациялоону жөнгө салуу.
3. Сунушталган тартип чийки сүттү чогултуу субъекттеринин жана аны кайра иштетүү боюнча ишканалардын жоопкерчилигин күчөтүүнү, чийки сүттүн сапатын жана коопсуздугун жогорулатууну, баалардын туруктуулугун, техникалык регламенттердин ченемдерин жана талаптарын сактоону камсыз кылууга мүмкүндүк берет. Ошол эле учурда өлкөнүн калкынын жыргалчылыгын жогорулатуу түрүндө маанилүү социалдык эффектке жетишүү күтүлүүдө.
4. Мүмкүн болгон терс таасирлери болжолдонбойт.
5. Тилекке каршы, учурда чийки сүттү чогултуу менен алектенген субъектилердин саны боюнча так маалымат жок. Республикада сүт азыктарын өндүрүү жана кайра иштетүү боюнча 50 ири жана орто ишканалар жана 560тан ашык чакан ишканалар иштейт.
6. Чийки сүттү жыйноочу субъекттердин жана сүттү кайра иштетүүчү ишканалардын ортосундагы мамилелерди жөнгө салуучу ченемди киргизүү чийки сүттү өндүрүүнү көбөйтүүгө, ички рынокту сүт азыктарынын белгилүү көлөмү менен толтурууга, экономикалык, финансылык, экономикалык жана социалдык абалды жакшыртууга шарттарды түзөт. Сут өндүрүүгө катышкан чарбалык субьекттердин, алардын прогрессивдүү өнүгүшү тездетүүдө, бул толугу менен жакшы натыйжаларга алып келүүдө.
7. Чийки сүттү жыйноо боюнча субъекттердин жана сүттү кайра иштетүүчү ишканалардын ортосундагы мамилелерди жөнгө салуучу ченемди киргизүү алгачкы этапта салыктык түшүүлөрдүн жана республикалык бюджеттин киреше бөлүгүнүн көбөйүшүнө алып келет, ошол эле учурда салык салуунун башка түрлөрүнөн кирешелердин кийинки көбөйүшү.
Кабарлоого төмөнкүлөр тиркелет:
1) Коомдук консультациянын катышуучулары үчүн суроолордун тизмеги:
– аталган проблемалар туура жана жөнгө салууну өзгөртүү жолу менен чечүүнү талап кылабы;
– аталган максат негиздүүбү, аткаруу үчүн маанилүүбү;
– проблеманы чечүү үчүн сунушталган ыкма (жөнгө салуу) кыйла артыкчылыктуу болуп саналабы;
– сунушталган жөнгө салуу кабыл алынган учурда кандай пайда жана артыкчылыктар келип чыгышы мүмкүн;
– сунушталган жөнгө салуу кабыл алынган учурда кандай тобокелдиктер жана терс кесепеттер пайда болушу мүмкүн;
– проблеманы чечүүнүн кыйла натыйжалуу альтернативдүү ыкмалары барбы;
– сунушталган жөнгө салууга карата жалпы пикир.
2) “Баарын мурункудай калтыруу” – жөнгө салуу варианты.
Бул вариант колдонуудагы жобону өзгөртпөйт. Бул жөнгө салуу варианты сакталып калса, сүт жана сүт азыктарына байкоо жүргүзүү мүмкүн болбой калат. Кошумча бюджеттик булактардын жетишсиздиги, ошондой эле сүт жана сүт азыктарына баанын туруксуздашуусу, натыйжада азык-түлүк коопсуздугуна коркунуч жаратат.
“Баарын мурункудай калтыруу” жөнгө салуу вариантын колдонууда чийки сүттү мыйзамсыз утилдештирүү боюнча көйгөйлөр улана берет, бул белгилүү бир региондо дагы, бүткүл Кыргызстанда дагы экологияга коркунуч туудурат.
Баалоо колдонуудагы ченемдик укуктук актылардагы көйгөйлөрдү чечүү боюнча кошумча чараларды көрүү жыйынтыктарды бербей турганын көрсөттү. Колдонулуп жаткан ченемдик укуктук актылардын нормаларын өзгөртүү – өлкөнүн калкын сапаттуу сүт жана сүт азыктары менен камсыз кылуу жаатындагы көйгөйлөрдү чечүүнүн бирден-бир жолу.
Кабарлоо маалыматын талкуулоо үчүн байланыштар жана мөөнөттөрү:
